Âşık Yaşar Demir (Demiroğlu)

Âşık Yaşar Demir (Demiroğlu)
Halk Ozanı 

Âşık Yaşar Demir, 10 Mart 1962 tarihinde Gümüşhane’nin Kelkit ilçesine bağlı Sarışeyh köyünde dünyaya geldi. Baba tarafından Beğdilli aşiretine mensup olan Demir’in ailesi, Kelkit ve Şiran eşrafına mensuptur. Babası çiftçilikle uğraşan Şamil Demir, annesi ise çalışkan bir ev hanımı olan Kezban Demir’dir. Dört çocuklu ailenin ikinci çocuğudur. Kendinden önce üç kardeşini kaybeden ailesi, bu nedenle ona “Yaşar” ismini vermiştir.

İlkokul eğitimini Sarışeyh köyünde tamamladı. Ortaokula 1975 yılında Hakkâri’de başladı, daha sonra Gümüşhane Atatürk Ortaokulu’na nakledildi ve buradan mezun oldu. 1981 yılında Gümüşhane Lisesi’nden mezun olduktan sonra teyzesinin kızı olan Çeşminaz Hanım ile evlendi. Bu evlilikten İsmail Hakkı, Cengizhan ve Ayşenur adlarında üç çocuğu dünyaya geldi.

1983 yılında askerlik hizmetine Amasya’da başladı. Acemi birliğini takiben İstanbul Tuzla’daki usta birliğinde girdiği astsubaylık sınavını kazanarak 30 Ağustos 1985’te mezun oldu. Askerî kariyerinde sırasıyla Çorlu (1985–1989), Bingöl (1989–1993), Ankara (1993–1998), Hakkâri (1998–2000), Antalya (2000–2002) ve Nahçıvan’da geçici görev (6 ay) aldı. 2006 yılında Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Kara Kuvvetleri Meslek Eğitimi Ön Lisans Programı’nı bitirdi. Aynı yıl Şanlıurfa’ya tayin oldu ve 16 Kasım 2007’de Türk Silahlı Kuvvetleri’nden emekli oldu. Halen Ankara’da ikamet etmektedir.

Sanat Hayatı ve Âşıklığı

Yaşar Demir’in âşıklığa yönelmesinde, genç yaşta Hakkâri’ye giderek gurbet hayatı yaşaması ve burada dinlediği Yaşar Reyhani, Mevlüt İhsani, Murat Çobanoğlu, Nuri Çırağı ve Nusret Sümmanioğlu gibi ustaların büyük etkisi olmuştur. Lise yıllarında kendi kendine saz çalmayı öğrenmiş, ilk şiir denemelerini de bu yıllarda kaleme almıştır. 1983–1998 yılları arasında askerî görevlerinin yoğunluğu sebebiyle sanatıyla yeterince ilgilenemediğini ifade etmektedir.

Sanat hayatının başlarında “Çimenoğlu” mahlasını kullanan Demir, 2004 yılında Antalya’da katıldığı bir şenlikte Âşık Nuri Çırağı ve Kul Nuri ile tanışmasının ardından “Demiroğlu” mahlasını kullanmaya başlamıştır. “Nahçıvan’dan Selamlar” isimli bir şiir kitabı yayımlanmıştır. Şiirlerinde millî ve manevi değerleri öne çıkaran âşık, mezhep ve etnik farklılıkları reddeden birleştirici bir yaklaşım benimsemektedir. Gurbet, hasret, sevgi, ayrılık, kahramanlık ve tabiat temaları şiirlerinde sıkça yer alır.

Nazım teknikleri açısından şiirleri çoğunlukla dörtlüklerden, yer yer beşli bentlerden oluşur ve hece ölçüsüyle yazılmıştır. Koşma, semai, mani ve divani gibi nazım biçimlerini kullanır. Hem tek hem döner ayaklı kafiye düzenlerine rastlanır. Bazı şiirlerinde teknik kusurlar bulunsa da duygusal derinlik ve samimiyet ön plandadır.

Usta âşıkların deyişlerini söylemekle birlikte, genellikle kendi yazdığı deyişleri seslendirmeyi tercih etmektedir. Etkilendiği sanatçılar arasında Âşık Sümmani, Âşık Reyhani, Âşık Şenlik, Murat Çobanoğlu, Nuri Çırağı, Selahaddin Kazanoğlu, Âşık Gürkani, Kul Nuri, Erol Ergani ve Fuat Çerkezoğlu gibi isimler yer almaktadır.

Katıldığı birçok etkinlikte sanatını icra eden Demiroğlu’nun hayatı ve şiirleri üzerine bugüne kadar yapılmış en kapsamlı akademik çalışma, 2011 yılında Ayşe Aslan tarafından hazırlanan yüksek lisans tezidir (Âşık Yaşar Demir’in Hayatı, Eserleri ve Eserlerinin Analizi). Son olarak 25–26 Ağustos 2017 tarihlerinde Kahramanmaraş’ta düzenlenen Uluslararası Âşıklar, Ozanlar ve Şairler Bayramı’nda “lebeğmez” dalında birincilik elde etmiştir.

Aldığı Ödüller

1. Kars’ta Türkü Beste Dalında üçüncülük ödülü

2. Kahramanmaraş’ta Lebdeğmez dalında birincilik ödülü

3. Kahramanmaraş’ta Muamma ve Lebdeğmez dallarında ikincilik ödülü

4. Kahramanmaraş’ta Şiir dalında birincilik ödülü

Şiirinden Bir Örnek:

GÜMÜŞHANE DESTANI

(29 Plaka 29 Kıta)

Bilinen tarihi beş altı bin yıl,
Azzi kurmuş ili Gümüşhane’nin.
Gümüş madeniyle ilk başta sayıl,
Kuzeydoğu yolu Gümüşhane’nin.

Hititler yenilmiş, Urartu gelmiş,
Medler, Ahimenî az süre kalmış.
Sonra Pers Krallığı bu yurdu almış,
O an düşkün hali Gümüşhane’nin.

Makedon Kralı Büyük İskender,
Duyup Filkos’u Canca’ya gönder.
Çıkarılan gümüş: güzel, saf, ender,
Dağlar maden dolu Gümüşhane’nin.

Pontus Krallığı almış sırayı,
İmar etmiş kaleleri, sarayı.
Roma gelmiş, terk etmişler orayı,
Kuzeydoğu eli Gümüşhane’nin.

Roma bölününce doğu Bizans’ın,
Gümüş ile yazılır artık yasası.
Canca, Keçi, Kov’la zirve kalesi,
Dağdır sağı solu Gümüşhane’nin.

Altı yüz otuz dört; Hazreti Ömer,
Erzurum, Erzincan gel diye ümer.
İslâm güneşidir, doğmuştur Kamer,
Değişmiştir dili Gümüşhane’nin.

Anadolu’ya geldi Müslüman ordu,
Otağını artık ebedî kurdu.
Çağrı Bey’le oldu artık Türk yurdu,
Bin on altı yılı Gümüşhane’nin.

Fatih Sultan Mehmed ile ulular,
Osmanlı’nın oldu dağ, ova, sular.
Az bir dönem kalmış Akkoyunlular,
Sarptır dağı, çölü Gümüşhane’nin.

Yavuz Sultan Selim, 1514,
Kesin Türk yurdudur, kalmamıştır dert.
Halkı merhametli, hem de civanmert,
Var konak, köşk, yalı Gümüşhane’nin.

Kanûnî Sultan Süleyman emretmiş,
Elli ev bir cami çabucak bitmiş.
Çıkardığı gümüşü saf eritmiş,
Canca yazar pulu Gümüşhane’nin.

Yirmi Temmuz, bin dokuz yüz on altı,
İşgal görmüş, şehri basmış karaltı.
Rus, Ermeni yıkıp şehri boşalttı,
Düşman fitne feli Gümüşhane’nin.

On sekiz Aralık, dokuz yüz on yedi,
Bu Erzincan Mütarekesi dedi.
Ermeniler sulhu hiç dinlemedi,
Halktan çok var ölü Gümüşhane’nin.

Halk toplandı, buldu kuvvet kudreti,
Vehip Paşa şehri almak niyeti.
On beş Şubat günü aldı beratı,
Kışın açtı gülü Gümüşhane’nin.

Altın, gümüş, bakır, cıva, kil, mermer,
Kuşburnu, dut, pestil, mahsulün sever.
Kelkit, Şiran, Torul, Köse, Kürtün der,
Yaylasında balı Gümüşhane’nin.

Çimen Dağı, Zigana ve Soğanlı,
Karaca, Tomara, Sadak’la şanlı.
Çakır, Limni, Beşgöl çok ihtişamlı,
Zirvededir gölü Gümüşhane’nin.

Kelkit Zilli Kilim, rengârenk nakış,
Şiran Ala Kilim, hayrandır bakış.
Çakırkaya Manastırı, taş yokuş,
Yirmi dokuz nolu Gümüşhane’nin.

Canca, son Roma’nın kalesi ola,
Yolların bittiği yerdir Satala.
Santa şehri; gizli, arayıp bula,
Tarihi bir malı Gümüşhane’nin.

Kadırga, Taşköprü hoş yaylaları,
Sır vardır Sarıçiçek odaları.
Harşit, Kelkit çayı büyük suları,
Hızlı akar seli Gümüşhane’nin.

Maden suyu ile granit evler,
Örümcek ormanı göreni eyler.
Kazıkbel Yaylası: buyurun beyler,
İnci, mercan, lali Gümüşhane’nin.

Çağırgan, Pir Ahmed ve Mısıroğlu,
Seydi Baba, Sarışeyh halkaya bağlı.
Şiranlı Mustafa, es-Seyyid oğlu,
Musa Dede yeli Gümüşhane’nin.

Gelin Ebe derler, hekim bir nevi,
Firdevs Hatun şehit, yol üstü evi.
Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi,
Gönüllerde veli Gümüşhane’nin.

Katıklı, mantı, çorba, un herlesi,
Kuru fasulye, siron, kelem dolması.
Gendime pilavı, pancar kavurması,
Kartol yahni bolu Gümüşhane’nin.

Dokuz yüz yirmi beş: ilsin, et beyan!
Gümüşhane konakları tanıyan:
Nurettin Özdemir, Aydın Doğan,
Lütfi Doğan valî Gümüşhane’nin.

Dilaver Cebeci, Talat Ülker,
İsmail Hayal, ozan Ali Tuncer.
Şair Hışır Osman, Baki Tuğ değer,
Fikri Işık kolu Gümüşhane’nin.

Selahattin Tanış, Fikret Dolu tat,
Hüseyin Nihal Atsız, Tozlu’yu kat.
Sebahattin Şenel, Hasan Pir sanat,
Sabri Özcan ulu Gümüşhane’nin.

Arabacı Ahmet, Âşık Zevraki,
Kul Nuri, Nurhânî, bir de Figânî.
Ülkeroğlu, Ayvazoğlu, Tezânî,
Zevkle çalar teli Gümüşhane’nin.

İlhami Baba’yla Âşık Serdârî,
Türkyılmaz, Tursunî, Ozan Firârî.
Hasan Temel yolda kalmamış geri,
Salim Baba halı Gümüşhane’nin.

Halk oyununda horon, halay, bar sever,
Kuşburnu düdüğü, kırk dört eser.
Bakanlık onaylı gönüllere ser,
Mahmut Polat âlî Gümüşhane’nin.

Kaleli, Tokdemir, Canlı üstadın
Metin, Mustafa, Oltan Sungurlu adın.
Unutulan varsa beni affedin,
Demiroğlu dalı Gümüşhane’nin.